देश र जनताको हक , हित र अधिकारको लागी सार्वजनिक रुपमा आबाज उठाउँदा राणाकालमा यि चार ब्यक्तित्वहरु सहिद भए थुप्रैले कष्टकर यातता सहनुपर्यो ।
राणाहरुको बिरोधमा देशभर कडा आन्दोलन हुँदै थियो त्यतिबेला नेपालमा राजा त्रिभुवन थिए राणाहरुले राजालाई आफु अनुकुल बनाउन हदैसम्म प्रयास गरे तर त्रिभुवन राणाहरुको रबैयाबाट बिचलित भएनन् । देशभर त्यतिबेलाको नेपाली काङ्ग्रेस लगायत राजनीति गर्ने ब्यक्तित्वको सक्रियतामा आन्दोलन ब्यापक चर्किएको थियो । ठाउँ - ठाउँमा राणाका मान्छेहरुलाई नियन्त्रणमा लिईएको थियो । राजा त्रिभुवन २००७ साल कार्तिक २२ गते भारतीय दूतावासको शरणमा पुगेका थिए । भारतिय दुताबासको सहयोगमा तिहारको मौका पारी राजा त्रिभुवन दिल्ली प्रस्थान गरे दिल्लीमा केहि समय बिताए । दिल्लीमा भारतीय प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरुको पहलमा राजा ,नेपाली काङ्ग्रेस , राणाबिच सम्झौता भयो । फागुन ४ गते त्रिभुवन नेपाल आए । त्यतिबेला नेपाली काङ्ग्रेसको सशस्त्र क्रान्ति रोकिएको थियो । २००७ साल फागुन ७ गते राजा त्रिभुवन शाहले प्रजातन्त्रको स्थापना भएको घोषणा गरेका थिए , त्यतिबेला देखी नेपालमा १०४ बर्षे निरंकुश जहानिया राणा शासनको अन्य भएको थियो । पछि राजा महेन्द्रले दलहरुलाई आफ्नो कब्जामा लिए २०१७ साल पुस १ गते महेन्द्रले सत्ता आफ्नो हातमा लिएर निरंकुश तानाशाह देखाए । तीस बर्षसम्म पन्चायति निरंकुश शासनले जरो गाड्यो जसको श्रेय त्यतिबेलाका राजा महेन्द्रलाई जान्छ
निरंकुश राजतन्त्र विरुद्ध २०४६ सालमा विभिन्न राजनीतिक दलको सक्रिय सहभागितामा आन्दोलन चर्कियो र प्रजातन्त्रको
पुन स्थापना भयो प्रजातन्त्रको स्थापना भयो । पछि २०५८ सालमा राजा बिरेन्द्र शाहको परिवारको षड्यन्त्रपुर्वक हत्या गरियो । त्यतिबेला राजा बनेका ज्ञानेन्द्र शाहले आफुलाई राजा घोषणा गरे तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुरलाई हटाए । माओबादी जनयुद्ध पनि त्यतिबेला भईरहेको थियो तत्कालीन नेकपा माओबादीले २०५२ साल फागुन १ गतेबाट जनयुद्धको सुरुवात गरेको थियो । पछि २०६३ साल मंसिर ५ गते सरकार र माओवादी बिच बिस्तृत शान्ति सम्झौता भयो । त्यसपछी मओबादी , काङ्ग्रेस , एमाले लगायत सबै राजनीतिक दलहरु एक ठाउँमा आए । २०६२ चैत २४ गतेदेखि सुरु भएको जना आन्दोलन २०६३ बैशाख ११ गतेसम्म चर्कियो त्यसदिन त्यतिबेलाका राजा ज्ञानेन्द्र शाहले देशका नाममा सम्बोधन गरे फलस्वरूप तानाशाही राजनीतिबाट घुँडा टेके र जनतामा लोकतन्त आएको महसुस भयो पछि गणतन्त्र आयो । गणतन्त्र आएपछी नेपालमा २४० बर्षदेखी शाहबंश राजतन्तको अन्त्य भयो यि उपलब्धि हासिल गर्नुमा हामी नेपाली जनता र राजनीतिक दलहरुको योगदान छ । देश जनताको हक , हित र अधिकारको लागी हजारौं जनताहरु सहिद भए । उनीहरुले गरेको योगदानको हामीले सही ढंगबाट मुल्यांकन गर्नुपर्छ । आज हाम्रो देश नेपाल प्रजातन्त्र ,लोकतन्त्र हुँदै गणतन्त्रमय बनेको छ । यसको श्रेय देशको लागी महान रुपमा निस्फिक्री रुपमा योगदान गर्नुहुने सहिदहरु प्रती जान्छ । प्रजातन्त्र सँगसँगै देशमा लोकतन्त्र , गणतन्त्र आयो राजाको ठाउँमा राष्ट्रपति चुनिए र नयाँ संविधान बन्यो देश संघीयतामा गयो देशले नयाँपन ल्यायो अब देश बनाउने जिम्मा हामीले निर्वाचन गरी चुनेका जनप्रतिनिधिहरुलाई गएको छ । जनप्रतिनिधिमुलक देशको राजनीतिले जनस्तरमा आमुल परिवर्तन अझ ल्याओस हामी संसारभरका जनता त्यही चाहन्छौं प्रजातन्त्र प्राप्ति भएको अवसरमा तपाई हामी सबैलाई शुभकामना !! मेरो देश मेरो नेपाल
राणाहरुको बिरोधमा देशभर कडा आन्दोलन हुँदै थियो त्यतिबेला नेपालमा राजा त्रिभुवन थिए राणाहरुले राजालाई आफु अनुकुल बनाउन हदैसम्म प्रयास गरे तर त्रिभुवन राणाहरुको रबैयाबाट बिचलित भएनन् । देशभर त्यतिबेलाको नेपाली काङ्ग्रेस लगायत राजनीति गर्ने ब्यक्तित्वको सक्रियतामा आन्दोलन ब्यापक चर्किएको थियो । ठाउँ - ठाउँमा राणाका मान्छेहरुलाई नियन्त्रणमा लिईएको थियो । राजा त्रिभुवन २००७ साल कार्तिक २२ गते भारतीय दूतावासको शरणमा पुगेका थिए । भारतिय दुताबासको सहयोगमा तिहारको मौका पारी राजा त्रिभुवन दिल्ली प्रस्थान गरे दिल्लीमा केहि समय बिताए । दिल्लीमा भारतीय प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरुको पहलमा राजा ,नेपाली काङ्ग्रेस , राणाबिच सम्झौता भयो । फागुन ४ गते त्रिभुवन नेपाल आए । त्यतिबेला नेपाली काङ्ग्रेसको सशस्त्र क्रान्ति रोकिएको थियो । २००७ साल फागुन ७ गते राजा त्रिभुवन शाहले प्रजातन्त्रको स्थापना भएको घोषणा गरेका थिए , त्यतिबेला देखी नेपालमा १०४ बर्षे निरंकुश जहानिया राणा शासनको अन्य भएको थियो । पछि राजा महेन्द्रले दलहरुलाई आफ्नो कब्जामा लिए २०१७ साल पुस १ गते महेन्द्रले सत्ता आफ्नो हातमा लिएर निरंकुश तानाशाह देखाए । तीस बर्षसम्म पन्चायति निरंकुश शासनले जरो गाड्यो जसको श्रेय त्यतिबेलाका राजा महेन्द्रलाई जान्छ
निरंकुश राजतन्त्र विरुद्ध २०४६ सालमा विभिन्न राजनीतिक दलको सक्रिय सहभागितामा आन्दोलन चर्कियो र प्रजातन्त्रको
पुन स्थापना भयो प्रजातन्त्रको स्थापना भयो । पछि २०५८ सालमा राजा बिरेन्द्र शाहको परिवारको षड्यन्त्रपुर्वक हत्या गरियो । त्यतिबेला राजा बनेका ज्ञानेन्द्र शाहले आफुलाई राजा घोषणा गरे तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुरलाई हटाए । माओबादी जनयुद्ध पनि त्यतिबेला भईरहेको थियो तत्कालीन नेकपा माओबादीले २०५२ साल फागुन १ गतेबाट जनयुद्धको सुरुवात गरेको थियो । पछि २०६३ साल मंसिर ५ गते सरकार र माओवादी बिच बिस्तृत शान्ति सम्झौता भयो । त्यसपछी मओबादी , काङ्ग्रेस , एमाले लगायत सबै राजनीतिक दलहरु एक ठाउँमा आए । २०६२ चैत २४ गतेदेखि सुरु भएको जना आन्दोलन २०६३ बैशाख ११ गतेसम्म चर्कियो त्यसदिन त्यतिबेलाका राजा ज्ञानेन्द्र शाहले देशका नाममा सम्बोधन गरे फलस्वरूप तानाशाही राजनीतिबाट घुँडा टेके र जनतामा लोकतन्त आएको महसुस भयो पछि गणतन्त्र आयो । गणतन्त्र आएपछी नेपालमा २४० बर्षदेखी शाहबंश राजतन्तको अन्त्य भयो यि उपलब्धि हासिल गर्नुमा हामी नेपाली जनता र राजनीतिक दलहरुको योगदान छ । देश जनताको हक , हित र अधिकारको लागी हजारौं जनताहरु सहिद भए । उनीहरुले गरेको योगदानको हामीले सही ढंगबाट मुल्यांकन गर्नुपर्छ । आज हाम्रो देश नेपाल प्रजातन्त्र ,लोकतन्त्र हुँदै गणतन्त्रमय बनेको छ । यसको श्रेय देशको लागी महान रुपमा निस्फिक्री रुपमा योगदान गर्नुहुने सहिदहरु प्रती जान्छ । प्रजातन्त्र सँगसँगै देशमा लोकतन्त्र , गणतन्त्र आयो राजाको ठाउँमा राष्ट्रपति चुनिए र नयाँ संविधान बन्यो देश संघीयतामा गयो देशले नयाँपन ल्यायो अब देश बनाउने जिम्मा हामीले निर्वाचन गरी चुनेका जनप्रतिनिधिहरुलाई गएको छ । जनप्रतिनिधिमुलक देशको राजनीतिले जनस्तरमा आमुल परिवर्तन अझ ल्याओस हामी संसारभरका जनता त्यही चाहन्छौं प्रजातन्त्र प्राप्ति भएको अवसरमा तपाई हामी सबैलाई शुभकामना !! मेरो देश मेरो नेपाल